Bergambacht : de Laurentiuskerk
De stoere toren van Bergambacht is van verre overal te zien in de
Krimpenerwaard. Ik was er al twee keer wezen kijken naar metseltekens (op aanwijzing dat er iets kon zijn), maar ik zag niks.
Nu voor de 3e keer terug, wetend dat er echt tekens moesten zijn, begon ik ze te zien.
Op de noordzijde van de kerk zitten ze.
Maar eerst een paar plaatjes van de toren en de kerk. En een uitweiding over het houten aanbouwsel
(dank zij info dhr. C Cornet).
|
Bergambacht: dorpskerk |
Heel bijzonder is hier de houten uitbouw. Dit zgn. zwaluwnest is
gemaakt om, via de galerij van de kerk, op de eerste verdieping van de toren te komen.
Deze toren is gebouwd
als uitkijk- en uitwijktoren.
Uitkijk om op oorlogsnaderingen te letten. Mocht de vijand toch
te dicht naderen, dan kon (een deel van) de bevolking in de toren uitwijken. Door het Gotische stenen gewelf in het portaal
konden de mensen niet zomaar uitgerookt worden. Door het zwaluwnest kon de eerste verdieping goed verdedigd worden.
Het oorspronkelijke Gotische gewelf is bij een brand ingestort en
toen vervangen door een houten zolder. De doorgangen van het zwaluwnest zijn bij een restauratie in 1972-1974
ontdekt en toen is dit zwaluwnest in ere hersteld.
Voor meer informatie over deze kerk leze men het boek: De Laurentiuskerk van Bergambacht, geschreven
door D. Blanken.
De kerk zelf is al 14e eeuws en mogelijk zijn ook de metseltekens
al van voor 1400 dus.
Het 15de-eeuwse
koor stortte in bij een storm in 1674 en werd niet herbouwd. De 15de-eeuwse zuidkapel heeft men begin 17de eeuw westwaarts
verlengd. Kort na 1512 verrees de uitzonderlijk forse toren voorzien van speklagen en haakse steunberen (met pinakels). De
eerste zolder diende als cachot. De vroeg-16de-eeuwse noordkapel werd in 1616 vergroot tot grafkapel voor de ambachtsheer.
In 1860 kwam tegen het schip aan de zijde van het verdwenen koor een consistorie.
Bij het herstel na een kerkbrand in 1891 konden de muren worden gehandhaafd en kreeg de toren een neogotische
bekroning. Die spits is vervangen door een reconstructie van de situatie van vóór 1891 tijdens de torenrestauratie van 1960-'65.
De kerk is vervolgens gerestaureerd in 1972-'74.
|
Bergambacht: zwaluwnest |
Hierboven hangt het gereconstrueerde zwaluwnest aan de toren.
Maar we gaan nu kijken waar er ergens metseltekens zitten.
|
Bergambacht |
En zeg nu zelf: zien jullie iets van metseltekens op deze muur?
Zelf op de foto onder valt nog niks te zien.
|
Bergambacht |
Maar hier zijn ze dan: onmiskenbaar als je ze eenmaal ziet.
|
Bergambacht: links hart en maalkruis, rechts hart en ruit en ?? |
|
Bergambacht: een maalkruis aan weerszijden van de steunbeer |
|
Bergambacht: hart en maalkruis en daarboven iets onduidelijks |
Op de foto hierboven is te zien, dat ook in het siermetselwerk uit
die tijd (aanvang 16e eeuw) de ruitfiguur tevoorschijn komt.
|
Bergambacht: hart met daaronder een maalkruis |
De St. Lambertuskerk van Stolwijk
Midden in de Krimpenerwaard ligt Stolwijk, een dorp dat zijn naam
heeft gegeven aan lekkere boerengatenkaas.
|
Stolwijk: de St. Lambertuskerk. |
|
Stolwijk: kruis op de noordgevel van de toren. |
|
Stolwijk: 2 ruiten aan de noordzijde van de toren |
|
Stolwijk: de (zonnige) zuidzijde |
Maassluis
Dit zijn vroeg-17e eeuwse pandjes in het centrum van Maassluis. We zien hier siermetselpatronen in een rood/geel
tegenstelling.
Ook al lijken ze wat buiten de kerkelijke tekens te vallen, dan kan het toch van belang zijn (net als bij boerderijen) om
de ornamentele uitingsvormen van de metselaars in de tijd na de reformatie te vervolgen.
|
Maassluis: Renaissancepandjes bij de sluis. |
|