|
Leiden
Een van de 2 overgebleven stadspoorten (van de oorspronkelijke acht) van Leiden is de
Zijlpoort.
Aan de stadszijde treffen we een enorme wapenhoop aan, vormgegeven door (alweer) Rombout Verhulst. Hij
is een van onze grootste barokke beeldhouwers. Heel fraai zien we de flamboyante hoed op een staak boven de hoop uit
steken. Humor had Rombout zeker wel.
Het lijkt me een stilleven dat Overwinning en Vrede moet uitstralen.
Ben je ook verrukt van dit soort steenhouwerswerk, klik op de foto's.
| foto: Michiel Verbeek |
|
| Leiden: Zijlpoort van buitenzijde |
|
| Leiden: Zijlpoort stadzijde |
|
| Leiden: Zijlpoort: stadzijde |
|
| Leiden: overzicht over de compositie van Verhulst |
Bundels van muziekinstrumenten
Op kerkorgels is het veel voorkomend dat we er attributenbundels van muziekinstrumenten
op aantreffen. Dit was al een geliefd thema bij orgels,gebouwd in de tijd van de Renaissance en is dat sindsdien
gebleven. Op de foto van het orgel in de kerk van Kloetinge zien we bovenin een ramskop met daaronder deze
muzikale attributenbundel.
|
| Kloetinge: orgelkas met aan weerszijden attributenbundels |
Arma Christi
Nieuw is de ontdekking die Jan van Hoek uit IJsselsteijn deed dat ook de Arma Christi
een verbijzondering zijn van de attributenbundel, ooit ontstaan uit de Romeinse wapenhoop.
De Arma Christi zijn de wapens en attributen die een rol hebben gespeeld bij de kruisdood
van Jezus. Toen de kunstenaars deze wapens in een trofeeënbundel gingen weergeven, moest de kerk daar een antwoord op hebben
en dat had zij.
'Het waren de wapens waarmee de Christus had gezegevierd over duivel en dood.'
Jan van Hoek ontdekte deze wapenbundels op een monstrans in het Weeshuis van Culemborg.
Zie foto's hieronder. De Arma Christi zijn hier in 2 bundels weergegeven.
| foto: Jan van Hoek |
|
| Monstrans met arma christi |
| foto: Jan van Hoek |
|
| Monstrans met Arma Christi |
Tot de Arma Christi behoren een aardige verzameling wapens en voorwerpen: de speer, de
hyssopstengel en de ladder, de doornenkroon en de zweep, het kruis en een pilaar (van de tempel?), een haan, een hamer en
nagels, dobbelstenen... mogelijk nog meer.
|
| Autreppes (Fr) kerkhof: arma christi in hekwerk op kerkhof |
Autreppes (Fr)
Op zoek naar metseltekens (zie knop aan de zijkant) moet je vaak een rondje rond de kerk maken en daar
bevindt zich in die streken (Frankrijk) nog altijd een kerkhof.
Op dit kerkhof van Autreppes (foto boven) zag ik een omgevallen hek, met daarin in smeedijzer de
arma christi verbeeld: speer en hysopstengel, ladder en doornenkroon, gerangschikt als wapentrofeeën.
Ja zo werd immers in verleden eeuwen gedacht: met deze wapens heeft Christus uiteindelijk de dood verslagen.
Toch een omdraaiing van de oorspronkelijke betekenis: de trofeeën hadden bij de Romeinen toebehoord aan
de verslagen held.
|
