Bovenlichten en snijramen in Nederland

Middeleeuwse metseltekens 1-14

Home
Over mijzelf
Bovenlicht van de maand
Wat zijn bovenlichten?
Wat is nieuw?
Bovenlichten in de diverse stijlperioden
Naar bijzondere items
Oorsprong van de Symbolen
Geschiedenis glas, gevels en bouwkunst
Oude prenten, gravures en foto's
Middeleeuwse metseltekens
Tympanen
Schamels
Romeinse jaartallen
Oorsprong kandelaar?
Renovatie en restauratie
Buitenlandse voorbeelden
Web links
Gastenboek en contact
Zoeken op deze site
Wat is triest

BACK

START

NEXT

Biggekerke (Walcheren)
 
Hier in Biggekerke zien we de tekens alleen op het koor en niet op de toren. Mogelijk werd deze al eerder gebouwd, in een tijd toen het plaatsen van metseltekens nog geen mode was. De enige bron die ik kon vinden, meldt een stichtingsdatum van rond 1400. Algemener is de notitie 15e eeuwse kerk.

biggekerke100_0111-kl.jpg
Biggekerke (Walcheren)

De 5 ruit-tekens zijn mooi symmetrisch geplaatst op de wandvlakken van het koor van de kerk van Biggekerke.
 

biggekerke100_0110-kl.jpg
Biggekerke: metseltekens op de koormuur

Koudekerke (Walcheren)
 

Al voor 1198 moet er op de hogere kreekrug, die vanaf Vlissingen noordwestelijk loopt in de richting van Domburg, al een houten kerkje zijn gesticht.
Rond dit toenmalige katholieke kerkje werd een weg aangelegd, die kon dienst doen om processies (of ommegangen) te houden. Aan deze weg werden in later tijd huizen gebouwd, zodat de karakteristieke Zeeuwse kerkring ontstond.
 
Tussen de 14e en 15e eeuw werd de houten kerk vervangen door een gotische kerk, gewijd aan de aartsengel Michaël.
Deze oude kerk werd in 1614 grotendeels gesloopt en herbouwd volgens een 'modernere' stijl. Mogelijk zijn resten van de oude kerk bewaard gebleven, zoals klaarblijkelijk een grafsteen uit 1603. En kennelijk dus ook een stuk muur, want we treffen een metselteken aan.
De witbepleisterde aanbouw links is uit 1911.
 

koudekerke100_0112-kl.jpg
Koudekerke (Walcheren)

koudekerke100_0113-kl.jpg
Koudekerke: noordmuur kerk.

koudekerke100_0114-kl.jpg
Koudekerke : hartsymbool in detail

Ritthem (Walcheren)
 
De naam 'Ritthem' is afgeleid van het in 1247 reeds vermelde ' Riethem'. 
Aangezien de vele kreken in dit gebied waren begroeid met riet en de vroegere bewoners ( de Friezen ) het woord 'hem' gebruikten om een woonplaats aan te duiden betekent Ritthem of Riethem dus: een plaats waar riet groeit.
De vroegste vermelding in de bronnen van Ritthem gaat terug tot 1235. Uit deze bron is op te maken dat de kerk van Ritthem gesticht is vanuit de kerk van West-Souburg.
De karakteristieke overhellende toren, waarop ook de metseltekens zitten, is het oudste deel van het gebouw en zou dateren uit de 14e eeuw. De toren is voorzien  van drie geledingen met overhoekse steunberen, een forse ronde traptoren en een ingesnoerde spits. De steunberen, klokkenverdieping en de ingangspartij zijn 16e eeuws. 

Door de troebelen tussen de Spanjaarden en de Geuzen hebben dorpen op Walcheren in de periode 1572-1574 veel te lijden gehad. Menig huis of kerk was deels of geheel vernield. Zo waren de kerken van Welzinge en Nieuwerve onherstelbaar beschadigd en zouden ook nooit meer worden herbouwd. Ook het vroeg-16e eeuws schip van de kerk van Ritthem kwam zeer gehavend uit de strijd.

Omdat er op Walcheren veel kerken beschadigd of vernield waren duurde het herstel tientallen jaren. Voor Ritthem zou de restauratie tot 1611 op zich laten wachten. De kerk werd zonder koor herbouwd. Aan de oostzijde bevindt zich de (later verbouwde) consistorie uit 1882. Kerk en toren zijn verschillende keren gerestaureerd. 
 
Van de kerkjes, die ik tot nu toe van Walcheren heb gezien, vind ik deze van Ritthem (nabij Vlissingen) met stip de allerlieflijkste. Die moet je in het echt zien en beleven. De ongelooflijk mooie stijl-details komen hier zo mooi naar voren. De ligging is schitterend. Je voelt hier de geschiedenis en de restauratie is heel goed gedaan (niet overdone, maar wel heel vakkundig).
Ik zou er wel 10 foto's aan willen wijden.
 

ritthem100_0127-kl.jpg
Ritthem: de allermooiste....

Een eenvoudige dorpskerk, maar toch...zo harmonieus en met tal van verrassende details.
De metseltekens zijn aangebracht boven het raam boven de ingang.
 

ritthem100_0119-kl.jpg
Ritthem: voorzijde toren

ritthem100_0122-kl1.jpg
Ritthem: metseltekens boven de ingang

ritthem100_0122-kl-bs.jpg
Ritthem: metseltekens in detail

BACK

START

NEXT