In de christelijke kunst
In de Middeleeuwse christelijke kunst komen we het hert ook tegen. Het staat symbool voor het goede en het schone.
Nog al eens staat het in symmetrie met een ander wezen, een stier of centaur (half mens, half paard met leeuwenpoten). Dit vormt
een tegenhanger van het hert en moet het kwade en dierlijke voorstellen.
|
het kruis geflankeerd door 2 levensbomen; daaronder de boom nogmaals met geleidevogels en herten (?) |
Op bovenstaande figuur zien we een stukje balustrade uit de kathedraal van Cividale
(Lombardije, Italie) van ca. 740 na Chr. Het is door een Germaanse steenhouwer in marmer gehouwen. In de hoeken zijn
de vier evangelisten uitgebeeld door hun symbolen: linksboven: Johannes (arend), vervolgens met de zon mee: Mattheus
(mens), Marcus (leeuw) en Lucas (stier).
We zien op dit balustradehek (in een christelijke kerk) in het midden overigens nog een duidelijke invloed
van de oosterse motieven van de levensboom en de symmetrisch flankerende dieren.
Bovenin wordt het kruis geflankeerd door twee levensbomen met daarnaast nog twee zuilen,
die nog aan palmbomen doen denken. Onder zien we een levensboom waarbij (hertachtige (?) ) dieren
aan de top knabbelen. Daarbij twee vogels met een druiventros in de bek, met onderin nog
twee gevleugelde griffioenen.
In Zweden bij de overgang naar het christendom
|
Standbeeld van Sint Olaf op Gotland (Zweden) met levensboom en eikenblad. |
In de 13e eeuw richtte men op Gotland een standbeeld op voor Sint Olaf. Het standbeeld werd nog versierd
met Germaanse symboliek zoals een levensboom en een eikenblad. De Noorse koning Olaf Haraldsson
heeft Noorwegen tot het christendom bekeerd en werd na zijn martelaarsdood (in 1030) heilig verklaard. Daarna werd hij
ook patroonheilige in andere gebieden, waaronder Gotland.
Op deze Engelse pastoorsmantel zien we onderaan bij de annunciatie de boom in een vaas. Dit is niet ongebruikelijk
om de levensboom uit te beelden.
|
Engelse kazuifel van 1330 |
|