|
Van Egypte overgenomen
Vanaf 1500 BC komt er nog een
nieuw zonnesymbool bij in Mesopotamië: de gevleugelde zon. Waarschijnlijk toont dit de invloed van Egypte
waar dit symbool toen al 1500 jaar bekend was. Eerst leerden de Hittieten het gebruiken en daarna de Assyriers. De Egyptische
slangen ontbreken. Vanaf 1200 krijgt de zon een paar uitstekende handen. Dit voldoet niet zo lang, dan wordt het hoofd van
de zonnegod boven de zon geplaatst. Onderaan de zon hangen dan nog een paar sprieten, waarvoor het lastig is een betekenis
te vinden.
Maar duidelijk wordt hier wel de vermenging van het zonnesymbool
met het vogelsymbool, dat we later weer apart van elkaar maar wel tezamen aantreffen.
|
| Achaemenidische zon met godenhoofd (Perzisch: 5e/4e eeuwBC) |
|
| zonnegod Shamash in Sargonidische tijd |
De zonnegod
In de Sargonidische tijd was er
al een zonnegod van naam bekend: Shamash. Stralen gaan uit van zijn schouders. In zijn handen houdt hij zijn
regalia: hoogstwaarschijnlijk:een duimstok en meetlint. (de regalia van koningin Beatrix zijn rijksappel
en scepter)
In de eerste eeuwen na Chr. zijn
de stralen verdwenen. We zien dan een soort nimbus, een aura die we ook kennen van katholieke prenten, rond de hoofden van
zonnegoden en hun dieren. Hoofd of kop is met een zonnekrans omgeven. Zie bijgaande figuur van een haan. Dat de haan ook een
zonnevogel is, zal niemand verbazen, aangezien hij graag luidt kraait als de zon verschijnt.
|
| Haan met nimbus ( =aureool): Sassanidische tijd |
De nimbus zal afgeleid zijn van de zon-symboliek. Er is
een interessante link te leggen tussen het zon-symbool, dat via de nimbus overgaat in de krans.
De Grieken kenden de god Helios. Van een echte
zonnecultus was er bij de Grieken geen sprake. Helios mende zijn zonnewagen dagelijks langs het hemelruim en hield in de gaten
of de mensen wel goed leefden.
Ten tijde van keizer Aurelianus kende Italie de zonnegod Sol
Invictus Elagabal.
Deze Syrische godheid werd in de 3e eeuw zeer populair in Rome.
|
| altaar van sol invictus met stralenkrans rond het hoofd |
Ook de eredienst van Mitrash (afkomstig uit Iran)
concurreerde hevig met het ontluikende christendom. Mitrash werd ook meer en meer een zonnegod.
Toen keizer Constantijn het christendom als staatsgodsdienst verordonneerde,
kregen veel van de elementen van deze zonnecultus een plek binnen het christendom.
|
