Bovenlichten en snijramen in Nederland

De Ruit (vervolg 5)

Home
Over mijzelf
Bovenlicht van de maand
Wat zijn bovenlichten?
Wat is nieuw?
Bovenlichten in de diverse stijlperioden
Naar bijzondere items
Oorsprong van de Symbolen
Geschiedenis glas, gevels en bouwkunst
Oude prenten, gravures en foto's
Middeleeuwse metseltekens
Tympanen
Schamels
Romeinse jaartallen
Oorsprong Byzantijnse kandelaars
Vertikale slijpgleuven
Renovatie en restauratie
Buitenlandse voorbeelden van bovenlichten
Web links
Gastenboek en contact
Zoeken op deze site
Wat is triest

BACK

START

NEXT

dsc06554edam-klein1.jpg
Edam: Gebrandschilderd raam in grote kerk:geschenk van stad Amsterdam

Edam

 
In dit gebrandschilderde raam dat in de 17e eeuw door de stad Amsterdam aan de stad Edam werd geschonken, zien we vloertegels in het onderste deel van het raam, waarin we het ruitmotief herkennen. Hieronder volgt nog een uitvergroting van dat deel van het raam. Klik op de foto voor een uitvergroting.
 
Alweer een teken dat de ruit niet zomaar weer (voor wat betreft de snijramen) uit de lucht komt vallen in het 1e kwart van de 19e eeuw. Het teken maakte al veel vroeger deel uit van onze symboolcultuur.
 
Een ander symbool in de vloertegels van dit gebrandschilderde raam is de cirkel met de 4 pijlen. Dit zien we in de 19e eeuw terugkomen als Amsterdams snijraam. (Zie de 2e uitvergroting).

dsc06554edam-uitsnedevensteradam.jpg
Edam: detail van het gebrandschilderde raam, aangeboden door de stad Amsterdam.:17e eeuw

fig6-dsc06554edam-uitsn-vergroot.jpg
uitvergroting tegels van het Edamse venster.

Utrecht

Niet alle geometrische patronen hebben een speciale betekenis. Maar het is toch aardig om een venster op een schilderij tegen te komen, waar maalkruis, ruit en cirkel in combinatie op voorkomen.
Het schilderij laat een 16e-eeuwse voorstelling zien van 4 Jeruzalemvaarders, die de geboortekerk van Bethlehem bezoeken. De onbekende schilder heeft voor de figuren en vormen geput uit wat hij kende uit zijn eigen tijd. Het bewijst alleen maar dat de vormmotieven door de eeuwen heen bekend zijn gebleven. 
 

vier jeruzalemvaarders in crypte geboortekerk
jeruzalemvaarders-1520.jpg
schilderij in Utrechts Catharijneconvent

uit: H.W. Janson: History of Art
scannen0009hildesheim-uitsnede.jpg
Hildesheim: Romaanse abdijkerk met schilderingen uit de 13e eeuw

detail schilderij Jeruzalemvaarders
dsc07691utrecht-jruzvaarders.jpg
jeruzalemvaarders detail: maalkruis en ruit in cirkel-motief, geschilderd rond 1520

Vergelijk ook eens de ruit binnen een ruit met wat er op de volgende pagina te zien is op een van de stadspoorten van Zierikzee.

 
 
 
 
Hildesheim
 
Links een detail van het interieur van de helaas in WO II verwoeste Benedictijner abdijkerk van Hildesheim (Duitsland). Deze Romaanse kerk werd gebouwd in de 12 en 13e eeuw.  In de 2e boog aan de linkerkant is een ruitmotief  aangebracht.

BACK

START

NEXT