's Heerenberg: Huis Bergh
Huis Bergh is een oud kasteel uit de middeleeuwen. De bouwgeschiedenis van het kasteel gaat terug tot het jaar 1250.
Delen van het huis dateren uit de 14e, 15e en 17e eeuw. In de beginfase van de Tachtigjarige Oorlog had Huis Bergh veel te
lijden van oorlogsgeweld. In 1735 brandde het geheel uit.
In 1939 werd een groot deel van het huis voor de tweede keer door brand verwoest. Dankzij de hulp van de plaatselijke
bevolking kon veel van de inventaris worden gered. Nog in hetzelfde jaar begon de wederopbouw die reeds in de herfst van 1941
kon worden voltooid.
Naast de ingang treffen we een maalkruis en twee ruit-tekens.
foto: Desi Goudman |
|
s Heerenberg:"Huis Bergh |
foto: Desi Goudman |
|
Huis Bergh te 's Heerenberg |
Kasteel Hernen (nabij Wijchen)
De eerste vermelding van de ‘heren van Hernen’ dateert uit 1247. Een eeuw later was de heerlijkheid in bezit
van het geslacht Van Driel en van 1406 tot 1646 van de familie Van Wijhe. Daarna kwam het door vererving in eigendom van diverse
Zuid-Nederlandse families. In 1940 werd het kasteel Hernen met de omringende tuin aan Stichting Vrienden der Geldersche
Kasteelen geschonken, die dat jaar ook is opgericht. Het kasteel is tussen 1942-1957 grondig gerestaureerd. In de tijd daarna
werden ook het Hernense Bos en het terrein achter het kasteel, eigendom van de stichting. (info van site GLK.nl)
|
Kasteel Hernen |
Op de binnenplaats zien we aan een van de muren een donderbezem-teken.
Deze wordt in verband gebracht met de Hagal-rune.
Hagal-kruisen werden ook veelal in het veld opgericht. Men hoopte zo bescherming te verkrijgen
tegen hagel en bliksem. Later veralgemeniseerde dit vermoedelijk als een teken tegen allerlei onheil.
Elke parochie moet vroeger zijn eigen hagelkruis gehad hebben. De oude bezwerende rituelen
zijn met de komst van het christendom gekerstend en op de kruispunten waar zich een hagelkruis bevond werd
het oude hagalkruis-teken allengs vervangen door een latijns kruis. In Aarle-Ritel is nog een middeleeuws hagelkruis bewaard
gebleven.
|
Kasteel Hernen: binnenplaats met donderbezem-teken |
|
Kasteel Hernen: Hagal-rune = donderbezem |
Kasteel Wijchen
|
Kasteel Wijchen: vooraanzicht |
Naast de hoofdingang van het slot treffen we aan de linker kant
een metselteken in blauwe steen aan. Het is vermoedelijk een latijns kruis geplaatst op de ruit. Maar het
teken heeft wel duideelijk onder verbouwingen eniszins te lijden gehad, maar is, o wonder, toch grotendeels bewaard.
Naast het latijns kruis kende men ook het T-kruis (zonder vertikale
balk boven de horizontale). Mogelijk dat men om die reden er geen probleem in zag om het kruis naar boven toe af te kappen.
|
Kasteel Wijchen: metselteken naast ingang |
En vlak boven het water van de gracht zien we een ruit-teken,
tussen 2 kelderraampjes in. Bijzonder is wel dat dit teken in een andere (rozige) steenkleur is gemaakt. En dus mogelijk
ook uit een iets andere bouwfase stamt.
|
Kasteel Wijchen: ruit-teken op oostelijke zijmuur |
En dan nog even een plaatje van het kasteel als toegift, omringt
door de slotgracht. Een juweeltje om te zien.
|
Kasteel Wijchen: achteraanzicht |
Bennekom: oude kerk
Het metselteken (een ruit) zit links op de westelijke voorgevel.
De oude kerk in het centrum van Bennekom heeft een lange geschiedenis. Men ging er aanvankelijk
van uit dat de Oude kerk of Alexanderkerk uit het midden van de veertiende eeuw dateerde, maar recent onderzoek wijst er (door
de vondst van tufstenen fundamenten) op dat het eerste gebouw waarschijnlijk al uit de twaalfde eeuw dateert. Omstreeks 1290
kreeg deze kapel parochiale zelfstandigheid (bron wikipedia).
|
foto: wikipedia |
De ruit, mogelijk dus een vruchtbaarheidsteken, lijkt hier ook aan
de bovenzijde verminkt.
Er heeft vermoedelijk nog een wijdinskruisje bovenop gezeten. Maar
hier missen precies 2 kopse stenen vanwege aanbrengen van een lijst in afwijkende steensoort.
foto: vereniging oud-bennekom |
|
Bennekom oude kerk |
|