Woerden
We zijn bij deze fraai gerestaureerde boerderij al niet meer in
de Middeleeuwen, maar op enkele plaatsen ging het aanbrengen van metseltekens nog een tijdje door.
In het buurtschap Rietveld (noordzijde oude Rijn) treffen
we op de Bree 90 deze monumentale boerderij aan.
Tussen de ontlastingsbogen boven de vensters en deur treffen we
een hart in het metselwerk aan.
Het hart wijst op katholieke eigenaar-bewoners in de 17e eeuw in deze
overwegend protestantse streek.
|
Woerden: boerderij uit 1679 |
|
Woerden: detail van hartsymbool boven een venster |
Helaas kreeg ik regendruppels op de lens. Vandaar de onscherpte.
Op de onderste foto is te zien dat bovenin de gevel een jaartal
is aangebracht.
|
Woerden: boerderij uit 1679 |
|
Woerden: jaartal aanduiding hoog in de gevel |
Maartensdijk
De naam Maartensdijk kwam al in het begin van de 15e eeuw voor. Het
was toen vermoedelijk de aanduiding van een dijk langs de Oostveense vaart langs de huidige Dorpsweg. De kapittelheren van
de Dom te Utrecht noemden de dijk in hun gebied naar hun patroonheilige St. Maarten. In het wapen van de voormalige gemeente
Maartensdijk is deze heilige afgebeeld. Gezeten te paard schenkt hij een stuk van zijn mantel aan een schaars geklede bedelaar.
De naam Maartensdijk ging in de loop van de 16e eeuw over op de nederzetting
aan de meest noordelijke Dwarsdijk, het dorp Maartensdijk. Tot ver in de 19e eeuw werd de gemeente, niet het dorp,Maartensdijk
nog dikwijls Oostveen genoemd.
Het kerkgebouw is een laat-romanogotisch bouwwerk, 15de
eeuw. Begonnen is met de bouw van een kapel, genaamd de “Sint Jacobuscapel”, behorende tot
de parochiekerk van “Sint Jacobus de Meerdere” te Utrecht. Dezelfde als van Santiago de Compostella.
Aangenomen mag worden dat deze kapel het oostelijk deel van
het kerkgebouw omvat, omdat dit het oudste gedeelte van de kerk is, wat later als koor in gebruik is geweest. In 1555 wordt
de Jacobuscapel te Oostveen tot parochie verheven, maar de streek bleef toch ondergeschikt aan de “domproost van het
kapittel van Sint Maarten” te Utrecht (Domkerk). Het Laatgotisch schip en de toren stammen uit die tijd. De toren,
gerestaureerd in 1988, is eigendom van de burgerlijke gemeente. De luidklok deed vroeger ook dienst als brandklok.
|
Maartensdijk: Protestantse kerk |
De Protestantse kerk aan de Dorpsweg stamt uit de
15-16e eeuw. Zo valt te lezen op historische sites over Maartensdijk.
Toch blijft het een uiterst vreemd fenomeen. Deze twee ruiten
in gepleisterde vorm. Je gaat dan toch wel aan een sterk gevoelde betekenis denken, die doorgewerkt heeft tot in
de Protestantse tijd. Mogelijk bevindt zich onder het pleisterwerk wel de originele vorm van de gekoppelde ruiten in afwijkende
baksteenkleur, maar vond men die niet sprekend genoeg.
Anderzijds bekruipt me twijfel of het metselwerk ter plekke wel middeleeuws is.
Als je aan een betekenis denkt: dringt zich het thema eeuwigheid op.
Mogelijk weten lezers uit Maartensdijk hier meer van.
|
Maartensdijk |
|
Maartensdijk |
|