Muurteken in Ootmarsum
Ook in Twente kent men nog de donderbezem. Bij restauraties wordt hij soms weer aangebracht op woningen.
|
Ootmarsum: oud muurteken aangebracht bij restauratie. |
Berghum (bij Denekamp)
Klopjeswoningen
In de 17e eeuw woonden in zulke boerderij-achtige woningen vrome dames, die bij andere katholieken
op de deur klopten, wanneer zij illegaal een eucharistieviering wilden houden. Het katholieke geloof was toen verboden. Maar
deze afleiding van het woord klopje is achterhaald.
Waar hun naam vandaan komt, is onduidelijk. Waarschijnlijk stamt het af van de gezegde dat 'Jezus
aan hun hart klopte'.
Het woord klopjeswoning heeft trouwens ook nog een oude connectie, nl met de hofmeier, een rentmeester/pachter
van een boerenhofstede. Deze meijer woonde in een zogenaamde klopjeswoning. Later heet een aanbouw aan een boerderij
ook klopjeswoning. Mogelijk is de naam afgeleid van de woning waar bezoekers/leveranciers dienden aan te kloppen.
Klopjes waren ongehuwde, deels wereldlijke en deels geestelijke vrouwen die liefdadigheid
voor de kerk tot levensdoel hadden. Klopjes hadden een druk leven. Ze mediteerden, baden en assisteerden de pastoor in zijn
werk. Daarnaast verzorgden ze zieken, werkten in de schuilkerken en waren doende met handwerken.
Ook in Borne (bij Hengelo) zijn nog fraaie klopjeswoningen bewaard gebleven.
In en om Gouda woonden door de jaren heen zo'n driehonderd van deze devote dames. Dit waren
soms rijke vrouwen, maar er zijn ook klopjes bekend die een baan hadden als huishoudster of lesgaven op de klopjesschool in
het Tapijthuis aan de Molenwerf.
Stadsgids in Gouda: Imelda van der Linden: ,,Er was rond 1628 zelfs een katholieke kostschool waar
gereformeerde ouders hun kroost naar toestuurden omdat hier het onderwijs zo goed was.
Het leven was in die tijd zwaar. Mensen moesten hard werken, er was armoede en onderdrukking. Als je, als
vrouw zijnde, niet wilde trouwen en erg vroom katholiek was, werd je een klopje. Het klooster was geen optie meer want die
waren onder druk van de reformatie opgedoekt.''
In Haarlem woonden klopjes bijeen in de woonwijk Bakenes.
foto: Anneke Striezenau-van Marle |
|
Berghum: Klöpjeshoes |
foto: Anneke Striezenau van Marle |
|
Berghum: Donderbezem op muur van het klöpjeshoes |
|
portret van een klopje |
Donderbezem
Achter de openstaande deur treffen we een metselteken aan, dat bekendheid geniet onder de naam donderbezem.
Het teken werd aangebracht om een huis te beschermen tegen blikseminslag en mogelijk nog ander onheil.
Deventer
Woonhuis met bovenin een maalkruis en een christelijk kruis in het oude deel van Deventer nabij de Bergkerk.
foto: internet: w. perdok |
|
Deventer: Bergschild 1: woonhuis |
|
Deventer Bergschild 1 |
Deventer:
Een muurrest van een kerkje aan de Nieuwe Markt 35. Hierop een ruitteken
met centraal erin een wijdingskruisje.
De muurresten behoren nog tot de Oude Mariakerk.
Een kerk waarvan de geschiedenis teruggaat tot het einde van de dertiende, begin veertiende eeuw. Zij was bestemd voor de
burgerij en was een zelfstandige kerk direct naast de Lebuïnuskerk.
Er is achter de deur nog een zuiderbeuk van het schip bewaard gebleven.
|
Deventer Nieuwe Markt 35 |
|
Deventer: Nieuwe Markt 35: ruitteken met wijdingskruisje centraal |
|