Bovenlichten en snijramen in Nederland

Middeleeuwse metseltekens 1.1-3 Kleurstelling van de tekens

Home
Over mijzelf
Bovenlicht van de maand
Wat zijn bovenlichten?
Wat is nieuw?
Bovenlichten in de diverse stijlperioden
Naar bijzondere items
Oorsprong van de Symbolen
Geschiedenis glas, gevels en bouwkunst
Oude prenten, gravures en foto's
Middeleeuwse metseltekens
Tympanen
Schamels
Romeinse jaartallen
Oorsprong Byzantijnse kandelaars
Vertikale slijpgleuven
Renovatie en restauratie
Buitenlandse voorbeelden van bovenlichten
Web links
Gastenboek en contact
Zoeken op deze site
Wat is triest

BACK

START

NEXT

De Kleur van de metseltekens

adam100_0002-kl.jpg
Maalkruis te Amsterdam op voormalige stadspoort

11. De KLEUR van de gebruikte steensoorten

Opvallend is dat het materiaal waarmee de tekens gemetseld zijn, steeds een min of meer toevallig bijproduct zijn van de steenbakkerij.

*groen*

In de kuststreek van Vlaanderen en in Zeeland/Holland, waar de ovens gestookt werden met zouthoudende turf, sloeg op de koppen van de stenen een groenig glazuur neer (de kop = de korte kant van een baksteen).

100_0050-dordrecht-kl.jpg
groengeglazuurde stenen

*zwart*

In de streken waar sterk ijzerhoudende en daardoor roodbakken klei voorkwam, zoals in Noord-Brabant en de Belgische Kempen, ontstonden zwart gesinterde koppen bij de stenen die het dichtst bij het vuur lagen.  De strek, de lange zijde van de steen, is zelden geheel gesiterd en werd daarom ook bijna niet gebruikt voor ingemetselde tekens.

straelen100_0096-kl-bijsnijden-zwartgesinterd.jpg
Zwartgesinterd tussen rode steen

*rood*

Bij geelbakkende klei komen altijd zachter gebakken rode stenen voor en daardoor kon men bijvoorbeeld in Woesten in West Vlaanderen rode stenen verwerken in het lichtere metselwerk.

100_0524woesten-kl-bijsn-rodesteen.jpg
rode steen op een gele achtergrond

*geel*

Omgekeerd gebruikte men in Amerongen  gele baksteen in donkerder metselwerk, maar ook tufsteen. Bij gebruik van rode en gele steen voor de tekens, komt het gebruik van strekken ook meer voor.

asperen100_0011-kl-bijsn-gele-steen.jpg
Gelige steen tegen rode achtergrond (Asperen)

*tufsteen*
 
Natuursteen komen we in het oosten van het land wel eens tegen. De toren van Tegelen heeft zowel tufsteen tekens als baksteentekens.
 

weert100_0052-kl-bs.jpg
Natuursteen (tufsteen) ingemetseld tussen baksteen (Weert)

BACK

START

NEXT