De Kleur van de metseltekens
|
Maalkruis te Amsterdam op voormalige stadspoort |
11. De KLEUR van de gebruikte steensoorten
Opvallend is
dat het materiaal waarmee de tekens gemetseld zijn, steeds een min of meer toevallig bijproduct zijn van de steenbakkerij.
*groen*
In de kuststreek
van Vlaanderen en in Zeeland/Holland, waar de ovens gestookt werden met zouthoudende turf, sloeg op de koppen
van de stenen een groenig glazuur neer (de kop = de korte kant van een baksteen).
|
groengeglazuurde stenen |
*zwart*
In de streken
waar sterk ijzerhoudende en daardoor roodbakken klei voorkwam, zoals in Noord-Brabant en de Belgische Kempen,
ontstonden zwart gesinterde koppen bij de stenen die het dichtst bij het vuur lagen. De strek, de lange zijde van de steen, is zelden geheel gesiterd en werd daarom ook bijna niet gebruikt
voor ingemetselde tekens.
|
Zwartgesinterd tussen rode steen |
*rood*
Bij geelbakkende
klei komen altijd zachter gebakken rode stenen voor en daardoor kon men bijvoorbeeld in Woesten
in West Vlaanderen rode stenen verwerken in het lichtere metselwerk.
|
rode steen op een gele achtergrond |
*geel*
Omgekeerd gebruikte
men in Amerongen gele baksteen in donkerder metselwerk, maar
ook tufsteen. Bij gebruik van rode en gele steen voor de tekens, komt het gebruik van strekken ook meer voor.
|
Gelige steen tegen rode achtergrond (Asperen) |
*tufsteen*
Natuursteen komen we in het oosten van het land wel eens tegen. De toren van Tegelen heeft zowel tufsteen
tekens als baksteentekens.
|
Natuursteen (tufsteen) ingemetseld tussen baksteen (Weert) |
|