|
Kathedraal Sint Jan in Den Bosch
Het majestueuze orgel van de Sint Jan is rijk versierd met houtsnijwerk. Onder de kast hangen een heleboel
pijnappels als versiering omlaag.
|
| pijnappels aan de orgelkast in de Sintjanskathedraal te Den Bosch |
Elburg
Hieronder een poortje in Elburg, getooid met een nogal erg gestyleerde pijnappel.
|
| Elburg: poortje met pijnappel in top |
Arnhem
Hieronder zie je in een van de Zaanse huizen in het Openluchtmuseum Arnhem een schot
tussen etalage en entreepartij, met daarin roeden met aan het ene uiteinde een pijnappel, aan het andere
uiteinde een pijlpunt. Vermoedelijk eerst helft van de 19e eeuw.
Daaronder een toegangspoort in het Openluchtmuseum Arnhem met een paar schitterende
vazen. Bovenop elke vaas is een pijnappel uitgehouwen als bekroning van het deksel.
|
| Arnhem-Openluchtmuseum: Zaanse winkel met thyrsi in het schot tussen etalage en deur |
|
| Arnhem: Openluchtmuseum: toegangspoort met vazen en pijnappelbekroning |
De pijnappels op het tuinhek
Het meest vaak zien de pijnappel als een bekroning van de palen van een tuinhek. Deze kom je overal wel
tegen. Er bestaan gietijzeren vormen van in verschillende grootten. dit maakt dat ze op grote schaal geproduceerd
zijn geworden en nog steeds worden.
|
| Harich in Friesland: pijnappel als bekroning van de paal van een tuinhek |
Grenspalen
Maar ook grenspalen zijn palen die getooid kunnen zijn met pijnappels. De grenspalen in
het Brabantse vertonen wel vaak de pijnappel.
Vermoedelijk gaat dit terug op de relatie die de hertogen van Brabant hadden met de Carolingische pijnappel-familie.
| foto: Hans Hermans |
|
| Perroen van Warsage in België |
Waar marktrechten golden en (lagere) rechtspraak werd uitgeoefend, werden in het verleden marktkruisen
geplaatst. Naast dat marktkruis stond ook nog eens een schandpaal en soms (in de grotere plaatsen) een schavot.
In later eeuwen werd het marktkruis vervangen door een stenen pilaar: een zogenaamde perroen.
Dit woord is afgeleid van het Franse pierre = steen.
De perroen is een hardstenen zuil op een voetstuk, aan de voet versierd met leeuwen en bovenin bekroond
met een pijnappel en daarboven dan nog een klein kruisje.
De pijnappel op de kop is - volgens zegslieden - het symbool van de wereldlijke macht van de prinsbisschop
van Luik en het kruisje helemaal bovenop, staat voor de kerkelijke macht. Mogelijk eigende de prinsbisschop van Luik zich
de pijnappel toe, die oorspronkelijk symbool stond voor het hertogdom Brabant.
Warsage ligt in Frans gebied, maar kent van ouds nog de Vlaamse naam: Werste of Weerst.
| foto: Hans Hermans |
|
| grenspalen tussen NL en B dragen pijnappel |
|
