|
|
| Griekse sarcofaag van Kreta (uit Griekse oudheid tussen 400 en 100 BC) |
Hellenistische tijd
Al in de Griekse klassieke tijd sinds 400 BC werden er al festoenen van bloemen-,
fruit- en schelpenslingers uitgehouwen en gesneden en als ornament gebruikt voor tempels, belangrijke gebouwen en
sarcofagen. We mogen aannemen dat ze al heel vaak in natura werden gemaakt, maar door hun vergankelijkheid werd het een uitdaging
voor kunstenaars om ze in hout en steen na te maken. Alleen de stenen overblijfselen zijn daar nu nog een getuige van. Vaak
werden ze gecombineerd met schedels van offerdieren.
Romeinse tijd
Dit gebruik werd door de Romeinen overgenomen. In de tijd van keizer Augustus (regering van 27BC tot AD
14) zien we vaak een combinatie van de festoen met de stierenschedel of een leeuwenschedel.
Onderstaande zwart-wit plaatjes vond ik op de site:
|
| bucranium van het Forum Romanum, omhangen met een dunne festoen. |
|
| Rom: marmeren altaarfront uit 13-19 BC op de Ara Pacis Augustae |
In het Latijn is sprake van een bucranium, wat letterlijk wil zeggen: runderschedel.
Het was een typisch versieringselement op het fries van oude klassieke tempels en een herinnering aan het offeren van stieren
in de tempel.
De schedel werd vaak tezamen afgebeeld met guirlandes. Soms behing men de stierenkop ermee. Later gingen
deze guirlandes een meer eigen leven leiden.
|
| Rome: marmeren voetstuk met stierenkop; tijd van keizer Augustus (overleden 14 na Chr.) |
Kennelijk werden van de geslachte stieren de schedels uit eerbied ter 'versiering' opgehangen,
zodat de heilbrengende kracht nog langere tijd kon blijven doorwerken. `
De stieren werden geslacht in een ritueel voor het front van de tempel. Het volk kon toezien hoe het dier
de genadeklap met de bijl kreeg.
|
| Rome (tijd keizer Augustus):zilveren kom met festoen aan de tempel tijdens stierenoffer. |
Renaissance in Europa
Met de komst van de Renaissance zie je de festoenen weer opnieuw in de kunst verschijnen.
De putti achter de festoenen dragen overigens een paar hoornen des overvloeds.
|
| altaar-retabel door Andrea Mantegna, Verona 1459 |
|
