|
Grave: geschilderde pelikaan boven deur van 19 eeuws pand |
De Pelikaan
Aangezien (zie foto hieronder) de beeldhouwer kennelijk nog nooit een pelikaan gezien had, lijkt de snavel
nog niet zo erg.
Van de pelikaan geloofde men (op basis van de beschrijving in de Physiologus), dat de vogel zijn jongen
voedt door zijn eigen borst open te pikken zodat ze zijn bloed konden drinken.(zie ook 21e:
de Feniks)
De Pelikaan werd daardoor in de Oudheid door de kerkvaders al gezien als een Christussymbool.
|
Haarlem: Hier een pelikaan. Lijkt het maar zo of komt er een slang uit het nest gekropen? |
Haarlem had al sinds 1502 een beroemde Rederijkerskamer: Trou moet blijcken.
Zij voerden de pelikaan in hun blazoen. Daarom noemde men de leden destijds ook de pellicanisten. Een rederijkerskamer was
een vereniging waar men deed aan poëzie en toneel. Elke stad had er wel een of meer van deze clubs.
In 1606 had Haarlem er zelfs drie. Het is mogelijk dat deze gevelsteen (zie foto hierboven) verband
houdt met de rederijkerskamer. Overigens bestaat deze oude rederijkerskamer nog steeds. Toch blijft die adder
in het nest mij intrigeren.
Amsterdam
Ook de Amsterdamse Portugese Joden kozen boven hun toewgangspoort tot de Portugese synagoge
voor het beeld van de pelikaan, die de jongen voedt met bloed uit eigen borst. Geen Christussymbool, maar
mogelijk (???) een Messias-symbool.
|
Amsterdam: toegangspoort Portugese synagoge |
|
De pelikaan met haar jongen in close up |
|