De Romeinen
|
Octavianus (= latere keizer Augustus): een denarius uit 36 BC |
De Romeinse auguren (priesters) droegen een kromstaf (in latijn: een lituus), bestaande
uit een spiraalvormig uiteinde. Zwaaiend met deze staf bakende de augur het luchtruim af, waarbinnen hij de vogelvlucht wilde
waarnemen met het oog op toekomstvoorspellingen. Hij keek of ze naar links of naar rechts vlogen, hoeveel het er
waren en of ze geluid maakten.
Op deze munt met de kop van keizer Augustus, (uit de tijd toen hij nog Octavianus heette: 36 v. Chr)
zien we op de achterkant van rechts naar links: de kromstaf, een wijnkruik, een sprenkelaar en een wijnscheplepel. Allemaal
attributen die de augur bij zijn ritueel nodig had.
|
kromstaf van aartsbisschop Heinrich van Finstingen (1260-1286) |
De bisschoppen van de christelijke kerk in Rome namen deze kromstaf als teken van waardigheid van
de auguren over. De oudste opmerking over kromstaven van bisschoppen dateert uit de 5e eeuw. Ook de vroegere pausen
en Sinterklaas dragen de kromstaf, die ooit verbonden was aan het toekomstvoorspellen op basis van het zien
vliegen van vogels. Een bisschop in eigen bisdom draagt de krul naar buiten. Op vreemd terrein draagt hij de krul naar binnen
(info wikipedia). Voor een bisschop is het een symbool van zijn herderlijk ambt.
|
Sinterklaas met staf en knecht komt binnen. |
De spiraal als versieringselement in de kerken
|
Spiralen in het mozaiek van de apsis van de San Clemente-kerk te Rome (AD1200) |
De christelijke kerk had er niet zo veel moeite mee om ook de spiraal als symbool te adopteren ter
meerdere glorie van de Zon van de verrezen Christus. In deze Italiaanse kerk is een heel koorplafond er mee versierd.
|