Bovenlichten en snijramen in Nederland

Bovenlicht van maart 2007

Home
Over mijzelf
Bovenlicht van de maand
Wat zijn bovenlichten?
Wat is nieuw?
Bovenlichten in de diverse stijlperioden
Naar bijzondere items
Oorsprong van de Symbolen
Geschiedenis glas, gevels en bouwkunst
Oude prenten, gravures en foto's
Middeleeuwse metseltekens
Tympanen
Schamels
Romeinse jaartallen
Oorsprong Byzantijnse kandelaars
Vertikale slijpgleuven
Renovatie en restauratie
Buitenlandse voorbeelden van bovenlichten
Web links
Gastenboek en contact
Zoeken op deze site
Wat is triest

BACK

START

NEXT

imgp1464-bijsn.jpg
Amsterdam: Herengracht 446: rijzende zonmotief, uitgevoerd in bloemen en vruchten

scannen0005-uitsnedeherengracht446.jpg
Herengracht 446, getekend in 1770 door Caspar Philips.

Amsterdam-Herengracht 446
 
Daar hebben we dan weer een pracht van een uit hout gesneden snijraam, niet erg schoon, al valt dat op deze foto nog wel mee, maar wel in een uitmuntende staat wat betreft kwaliteit van het houtsnijwerk. Bovendien is het voor zo ver ik het tot nu toe kan inschatten: uniek in zijn soort.
 
Over de geschiedenis van het pand Herengracht 446 ben ik nog niet veel te weten gekomen, maar ik ga er nog boeken op naslaan.
Wat zeker is, is dat het pand veel ouder is dan het snijraam. Momenteel huist de Yapi Kredi Bank in het 17e-eeuwse pand.
 
Kijken we naar de stijl van het raam, dan is het, ondanks de bloemfestoenen, geen snijraam van voor 1750. Ook Rococo en Lod. XVI komt niet in aanmerking. We moeten nog wat verder opschuiven in de tijd: op zijn vroegst 1e kwart 19e eeuw.   Wie meer aanknopingspunten voor een datering ziet, mag me helpen, maar ik denk dat ik er niet zo ver naast zal zitten..
 
We zien aan de bovenkant dat het raam begrensd wordt door een halve cirkelvormige roede, waarbij de hoekstukken afgedicht zijn met delen van stralende rozetten.
Beneden in het midden bevindt zich een soort rozet, vanwaar zich de pijlen en spruiten naar buiten bewegen.  Om dit bloemenvenster beter te begrijpen is een vergelijking handig met een raam wat een klein eindje verder op de Herengracht, op no 480, te zien is (zie foto beneden). Het heeft nl een vergelijkbare indeling met ronde boog, hoekstukken, centrale basisrozet en (s)pijlen. 
 
Het is wel grappig dat het lijnenspel van het smeedwerk van het stoephek van 446 (zie foto's helemaal beneden) juist heel geometrisch van opzet is.  Dit motief zien we in de loop van de 19e eeuw in nog al wat bovenlichten verschijnen.
 
Met dank aan Chris Luton te Amsterdam voor het maken van bovenstaande foto.
 

dsc02910adamherengracht480-klein.jpg
Ter vergelijking: Herengracht 480

dsc02917adamherengracht-446-kl.jpg
monumentale deurpartij van het pand Herengracht 446

dsc02915adamherengracht-446-kl.jpg
geometrisch vormgegeven smeedwerk in balustrade en voor de ramen van de kelderdeuren.

BACK

START

NEXT