Bovenlichten en snijramen in Nederland

Middeleeuwse metseltekens 1.4-7 ZuidHolland

Home
Over mijzelf
Bovenlicht van de maand
Wat zijn bovenlichten?
Wat is nieuw?
Bovenlichten in de diverse stijlperioden
Naar bijzondere items
Oorsprong van de Symbolen
Geschiedenis glas, gevels en bouwkunst
Oude prenten, gravures en foto's
Middeleeuwse metseltekens
Tympanen
Schamels
Romeinse jaartallen
Oorsprong Byzantijnse kandelaars
Vertikale slijpgleuven
Renovatie en restauratie
Buitenlandse voorbeelden van bovenlichten
Web links
Gastenboek en contact
Zoeken op deze site
Wat is triest

BACK

START

NEXT

Bergambacht : de Laurentiuskerk
 
De stoere toren van Bergambacht is van verre overal te zien in de Krimpenerwaard. Ik was er al twee keer wezen kijken naar metseltekens (op aanwijzing dat er iets kon zijn), maar ik zag niks.
Nu voor de 3e keer terug, wetend dat er echt tekens moesten zijn, begon ik ze te zien.
Op de noordzijde van de kerk zitten ze.
Maar eerst een paar plaatjes van de toren en de kerk. En een uitweiding over het houten aanbouwsel (dank zij info dhr. C Cornet).
 

5-12-2010bergambacht043-kl.jpg
Bergambacht: dorpskerk

Heel bijzonder is hier de houten uitbouw. Dit zgn. zwaluwnest is gemaakt om, via de galerij van de kerk, op de eerste verdieping van de toren te komen.
 
Deze toren is gebouwd als uitkijk- en uitwijktoren.
Uitkijk om op oorlogsnaderingen te letten. Mocht de vijand toch te dicht naderen, dan kon (een deel van) de bevolking in de toren uitwijken. Door het Gotische stenen gewelf in het portaal konden de mensen niet zomaar uitgerookt worden. Door het zwaluwnest kon de eerste verdieping goed verdedigd worden.
 
Het oorspronkelijke Gotische gewelf is bij een brand ingestort en toen vervangen door een houten zolder. De doorgangen van het zwaluwnest zijn bij een restauratie in 1972-1974 ontdekt en toen is dit zwaluwnest in ere hersteld.
Voor meer informatie over deze kerk leze men het boek: De Laurentiuskerk van Bergambacht, geschreven door D. Blanken.
 
De kerk zelf is al 14e eeuws en mogelijk zijn ook de metseltekens al van voor 1400 dus.
Het 15de-eeuwse koor stortte in bij een storm in 1674 en werd niet herbouwd. De 15de-eeuwse zuidkapel heeft men begin 17de eeuw westwaarts verlengd. Kort na 1512 verrees de uitzonderlijk forse toren voorzien van speklagen en haakse steunberen (met pinakels). De eerste zolder diende als cachot. De vroeg-16de-eeuwse noordkapel werd in 1616 vergroot tot grafkapel voor de ambachtsheer. In 1860 kwam tegen het schip aan de zijde van het verdwenen koor een consistorie.
Bij het herstel na een kerkbrand in 1891 konden de muren worden gehandhaafd en kreeg de toren een neogotische bekroning. Die spits is vervangen door een reconstructie van de situatie van vóór 1891 tijdens de torenrestauratie van 1960-'65. De kerk is vervolgens gerestaureerd in 1972-'74.
 

5-12-2010bergambacht045-kl.jpg
Bergambacht: zwaluwnest

Hierboven hangt het gereconstrueerde zwaluwnest aan de toren.
Maar we gaan nu kijken waar er ergens metseltekens zitten.
 

5-12-2010bergambacht046-kl.jpg
Bergambacht

En zeg nu zelf: zien jullie iets van metseltekens op deze muur? Zelf op de foto onder valt nog niks te zien.
 

5-12-2010bergambacht032-kl.jpg
Bergambacht

Maar hier zijn ze dan: onmiskenbaar als je ze eenmaal ziet.
 

5-12-2010bergambacht050-kl.jpg
Bergambacht: links hart en maalkruis, rechts hart en ruit en ??

5-12-2010bergambacht049kl-maalkruisen.jpg
Bergambacht: een maalkruis aan weerszijden van de steunbeer

5-12-2010bergambacht048-kl.jpg
Bergambacht: hart en maalkruis en daarboven iets onduidelijks

Op de foto hierboven is te zien, dat ook in het siermetselwerk uit die tijd (aanvang 16e eeuw) de ruitfiguur tevoorschijn komt.
 

5-12-2010bergambacht035-hart-en-kruis.jpg
Bergambacht: hart met daaronder een maalkruis

De St. Lambertuskerk van Stolwijk
 
Midden in de Krimpenerwaard ligt Stolwijk, een dorp dat zijn naam heeft gegeven aan lekkere boerengatenkaas.
 

stolwijk019-kerk-kl.jpg
Stolwijk: de St. Lambertuskerk.

stolwijk015-kruis-kl.jpg
Stolwijk: kruis op de noordgevel van de toren.

stolwijk016-ruiten-kl.jpg
Stolwijk: 2 ruiten aan de noordzijde van de toren

stolwijk017-kruis-kl.jpg
Stolwijk: de (zonnige) zuidzijde

Maassluis
 
Dit zijn vroeg-17e eeuwse pandjes in het centrum van Maassluis. We zien hier siermetselpatronen in een rood/geel tegenstelling.
Ook al lijken ze wat buiten de kerkelijke tekens te vallen, dan kan het toch van belang zijn (net als bij boerderijen) om de ornamentele uitingsvormen van de metselaars in de tijd na de reformatie te vervolgen. 
 

maassluis100_0027-kl-bijsn.jpg
Maassluis: Renaissancepandjes bij de sluis.

BACK

START

NEXT