We zien hier de krans, in combinatie met 4 pijlen en een rozet, gevat in een kralenlijst.

 

In Edam zien we invloed van de Zaanstreek en van Amsterdam.

 

In de Zaanstreek heb je van ouds een bloeiende houtsnij-nijverheid.

De ambachtslieden die het houtsnijwerk voor de schepen verzorgden, hadden niet altijd werk en leefden zich graag ook uit op het verfraaien van de eigen of andermans woning. Ga maar eens kijken in Zaandijk.

 

De 4 pijlen zien we heel veel in Amsterdam. Ik heb elders al eens iets geschreven over de mogelijkheid dat deze 4 pijlen met de 4 windstreken of de vier uiteinden van de aarde te maken hebben.

Je komt ze namelijk in beide richtingen tegen.

 

De krans is een verhaal apart:

 

Deze moest in de Middeleeuwen worden uitgehangen bij etablissementen waar men bier of wijn schonk, ten teken dat men een vergunning daarvoor had.

 

De krans speelde ook een rol in de meiboom, die jaarlijks werd opgericht. In de Franse tijd werd de meiboom tot vrijheidsboom. Na de bevrijding in 1813 is het feest van de meiboom in de meeste streken van ons land niet meer teruggekomen.

 

In de klassieke oudheid kende men de lauwerkrans als teken van overwinning en macht. Ook in het christendom benutte men de lauwerkrans als teken van overwinning, van het uitzicht op de hemelse zaligheid.

 

In de Lod. XVI-stijl komt de krans als ronde bladfestoen in het bovenlicht terecht. Naderhand verdwijnen de blaadjes en zien we een kale cirkel. Dan komt ook de zonsymboliek weer meedoen.

 

Het dateren van zo'n Edams bovenlicht is lastig. Het zou (op zijn vroegst) kunnen passen in het 1e kwart van de 19e eeuw. Maar bij de houtsnijders, die in de avonduren bezigheid zochten, is ook in de tijd daarna, ja bijna tot aan vandaag, wel graag teruggegrepen op oude symboliek.

Dit neemt niet weg, dat het (oud of jong) een heel fraai stukje werk is en leuk om naar te kijken.