Bovenlichten en snijramen in Nederland

De Leeuw (vervolg 4)

Home
Over mijzelf
Bovenlicht van de maand
Wat zijn bovenlichten?
Wat is nieuw?
Bovenlichten in de diverse stijlperioden
Naar bijzondere items
Oorsprong van de Symbolen
Geschiedenis glas, gevels en bouwkunst
Oude prenten, gravures en foto's
Middeleeuwse metseltekens
Tympanen
Schamels
Romeinse jaartallen
Oorsprong Byzantijnse kandelaars
Vertikale slijpgleuven
Renovatie en restauratie
Buitenlandse voorbeelden van bovenlichten
Web links
Gastenboek en contact
Zoeken op deze site
Wat is triest

BACK

START

NEXT

dsc03046adamoudekerk-autocor.jpg
Amsterdam: Oude Kerk: grafzerk met bizarre tekening

Amsterdams mysterie?
 
De Oude Kerk in Amsterdam is er eentje van verrassingen. Wat moeten nu toch hier van deze grafzerk denken. We zien een wapenschild waarbij een mens van opzij bejegend wordt door een staande dierfiguur, waarvan alleen de (leeuwen-)staart duidelijk te onderscheiden is. Dit motief is ook bovenop de helm nog een keer herhaald. De linker persoon is, gezien zijn 'zwarte-pietenbroek' een manspersoon.
 
De dierfiguur lijkt een langwerpige kop te hebben. Aangezien een krokodillenkop niet voor de hand ligt, moeten we kant uit van een paardenhoofd, ezelskop, drakenkop of toch een leeuw? 
 
Dat iemand in de kerk begraven ligt wil zeggen, dat hij (mannelijk schild!) vast wel een godvruchtige levenswandel zal hebben nagestreefd, althans in uiterlijke zaken zoals een wapenschild. Uitbeelding van de duivel lijkt me dus onwaarschijnlijk.
 
De herhaling van het duo op de zerk vergroot nog de zeggingskracht ervan.  Misschien dat kenners van de Hollandse heraldiek hier iets zinnigs over kunnen zeggen. Voor dit moment geef ik persoonlijk de leeuw de grootste kans.
De voorstelling kan verwijzen hetzij naar Simson (Samson), hetzij naar Hercules. Beide hebben met een leeuw gevochten.
 

De leeuw op en aan de gevel
Met de Renaissance-motieven komen in de 16e eeuw ook de leeuwenkoppen mee uit Italië. Geleidelijk verdringen ze dan de tot dan toe aangebrachte enge angstaanjagende koppen, die de kennelijke bedoeling hadden om boze geesten te verjagen. Leeuwenkoppen en koppen van putti (cherubijntjes) worden en blijven populair tijdens de classicistische en neoclassicistische perioden.
 
 

dsc02586leiden.jpg
Leiden: leeuw in top als wapendrager en als console aan de gevel.

Amsterdam
 
Een leeuwenkop met ramshoorntjes.

dsc08995adam-kalverstr-uitsn.jpg
Amsterdam-weeshuispoort in de Kalverstraat: een van de leeuwen met hoorns

Tienen (B)
 
Bij de ingang van de St Germanus-kerk te Tienen zijn aan weerszijden een paar koppen uitgehouwen in de deuromlijsting. We zien een leeuwenkop met ring naast een mannenkop met ring.
 
 

St. Germanuskerk van Tienen (foto: Jan van Hoek)
3tokdscf4630-kl.jpg
Renaissance: leeuwenkop naast mannenkop, in steen uitgehakt

BACK

START

NEXT